ຂ່າວ
ສູນຄົນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ຜ່ານລັກສູກການຝຶກອົບຮົມໃນການຜະລິດພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກເປັນສິນຄ້າ
ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ເຊິງຂື້ນສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ມີບົດບາດເປັນໜ່ວຍວິຊາການ ເຮັດໜ້າທີ່ຄົ້ນຄວ້າທາງດ້ານແນວພັນ, ເຕັກນິກການປູ ແລະ ຂະຫຍາຍພັນພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ຄົ້ນຄວ້າເຕັກນິກຫຼັງການເກັບກ່ຽວ, IPM, ອິງໃສ່ແຜນ 2 ງານສະໜັບສະໜູນສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດໃນແຜນງານທີ (5) ແລະ ແຜນງານທີ (6) ໃນການພັດທະນາລະບົບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ແລະ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ກັບນັກວິຊາການຂອງສູນ, ແຂວງ, ເມືອງ ແລະ ຊາວກະສິກອນໃນການເພີ່ມຄວາມຮູ້ທາງດ້ານການຜະລິດພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກໃຫ້ເປັນສີນຄ້າ ເພື່ອຄໍ່າປະກັນສະບຽງອາຫາານ, ຫຼຸດຜ່ອນການນໍາເຂົ້າ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກໃນອະນາຄົດ ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍແຜນດໍາເນີນງານໃນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍວາລະແຫ່ງຊາດ ກ່ຽວກັບ ການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ຈະສຸມໃສ່ 2 ວຽກຈຸດສຸມໃຫຍ່ ຄື: 1) ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການຜະລິດກະສິກໍາ ເພື່ອທົດແທນການນໍາເຂົ້າ ທັງຫຼຸດຜ່ອນການໄຫຼອອກເງິນຕາໄປຕ່າງປະເທດ ແລະ 2) ສຸມໃສ່ການຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກໍາຕິດພັນກັບການປຸງແຕ່ງເປັນສິນຄ້າ ເພື່ອສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດ ນໍາເອົາເງິນຕາເຂົ້າມາໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ. ໃນວັນທີ່ 7 ມີຖຸນາ 2023 ນີ້ ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ໄດ້ຈັດຕັ້ງການຜ່ານຫຼັກສູດການຝຶກອົບຮົມໃຫ້ຊາວກະສິກອນ ແລະ ຜູ້ປະກອບການ ເພື່ອເປັນບົດຮຽນໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິດໃນການຜະລິດໃນພື້ນທີ່ການຜະລິດ. ໂດຍການເປັນປະທານຂອງ ທ່ານ ບຸນເພັງ ສີຫອມຈັນ ຄະນະສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ພ້ອມດ້ວຍນັກວິຊາການຂອງສູນເຂົ້າຮ່ວມ ທັງໝົດ 22 ທ່ານ. ຈຸດປະສົງໃນການນໍາສະເໜີ ແລະ ຜ່ານຫຼັກສູດໃນການຝຶກອົບຮົມໃນຄັ້ງນີ້ ເພື່ອປະກອບຄໍາຄິດຄໍາເຫັນ ແລະ ປັບປຸງຫຼັງສູດໃຫ້ດີຂື້ນ, ເຂົ້າໃຈງ່າຍ ແລະ ມີຄຸນນະພາບ, ເຊິງຫຼັກສູດໃນການຝຶກອົບຮົມໃນຄັ້ງນີ້ປະກອບມີ 10 ຫຼັກສູດ, ພືດຜັກມີ 2 ຫຼັກສູດ, ໄມ້ໃຫ້ໝາກມີ 2 ຫຼັກສູດ, ປ້ອງກັນພືດມີ 2 ຫຼັກສູດ, ເຕັກນິກຫຼັງການເກັບກຽວມີ 2 ຫຼັງສູດ ແລະ ການແປຮູບ-ປຸງແຕ່ງຜະລິດຕະພັນຂອງພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ 2 ຫຼັກສູດ. ຫຼັກສູດການຝຶກອົບຮົມດັ່ງກ່າວນີ້ຈະໄດ້ນໍາໄປຝຶກ ຫຼື ສອນໃຫ້ກັບພະນັກງານທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຊາວກະສິກອນໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ. ການຜ່ານຫຼັກສູດໃນຄັ້ງນີ້ທາງນັກວິຊາການຂອງສູນແມ່ນໄດ້ພັດປ່ຽນກັນປະກອບຄໍາຄິດຄໍາເຫັນໃສ່ໃນແຕ່ລະຫຼັກສູດແບບກົງໄປກົງມາ ແລະ ເປັນວິທະຍາສາດ ເພື່ອໃຫ້ແຕ່ລະຫຼັກສູດສົມບູນຂື້ນ ແລະ ສາມາດເຂົ້າໃຈໄດ້ງ່າຍ, ວັນແທດເໝາະກັບສະພາບຕົວຈິງ, ກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ໄດ້ດໍາເນີນໄປເປັນເວລາໜຶ່ງວັນ ແລະ ເຕັມໄປດ້ວຍບັນຍາກາດອັນຝົດຟື້ນ ແລະ ມີຜົນສໍາເລັດອັນຈົບງາມ.
ຂຽນ ແລະ ຮຽບຮຽງໂດຍ: ຕີ ວິໄລພັນ
ເບີໂທລະສັບ: 020 58837887, ອີເມວ: teevlp@yahoo.com, teevlphhrc@gmail.com
ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ
ການລົງຊຸກຍູ້, ຕິດຕາມການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານຂອງຫົວໜ້າສະຖາບັນ ສກປພ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ທີ່ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ
ໃນວັນທີ 31 ພືດສະພາ 2023 ທາງຫົວໜ້າສະຖາບັນ ສກປພ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ໄດ້ລົງຊຸກຍູ້, ຕິດຕາມການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານຂອງ ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ເຊິ່ງທາງ ສູນໄດ້ເປີດກອງປະຊຸມ ເພື່ອລາຍງານຜົນງານ ຂອງການຄົ້ນຄວ້າ, ເຜີຍແພ່ ແລະ ນໍາໃຊ້ຜົນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາ ຂອງສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ແລະ ໃຫ້ກຽດເປັນປະທານໂດຍ ທ່ານ ປອ.ນາງ ໃຈ ບຸນພະນຸໄຊ ຫົວໜ້າສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ. ເຊິ່ງໃນກອງປະຊຸມ ທ່ານ ບຸນຖົມ ສົມພັນປັນຍາ ຫົວໜ້າສູນ ໄດ້ລາຍງານກ່ຽວກັບ ສະພາບທົ່ວໄປຂອງສູນ ແລະ ຜົນສໍາເລັດໃນການຄົ້ນຄວ້າໃນໄລຍະຜ່ານມາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຈັດຕັ້ງວຽກງານທີ່ຜ່ານມາຕິດພັນກັບວາລະແຫ່ງຊາດ, ແຜນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນຍຸດທະສາດຂອງຂະແໜງການກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ຮອດປີ 2025 ແລະ ວິໄສທັດຮອດປີ 2030 ໂດຍສະເພາະເພື່ອແນໃສ່ ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມ ແຜນງານຄໍ້າປະກັນສະບຽງອາຫານ ແລະ ຜະລິດເປັນສິນຄ້າດ້ານພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກໃຫ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງ ແລະ ຕິດພັນກັບ 6 ແຜນງານ ຂອງ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ ກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ມີຜົນໄດ້ຮັບຄື:
- ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ ແຜນງານຄົ້ນຄວ້າເພື່ອການຄຸ້ມຄອງແລະນໍາໃຊ້ຊີວະນາໆພັນໃຫ້ຍືນຍົງອະນຸລັກ ແລະ ທ້ອນໂຮມແນວພັນຜັກພື້ນເມືອງໄວ້ໃນທະນະຄານເຊື້ອພັນທັງໝົດ 3,422 ຕົວຢ່າງ. (ໃນນັ້ນ, ມີສາລີ 157 ຕົວຢ່າງ, ຕະກຸນຖົ່ວ 327 ຕົວຢ່າງ, ໝາກເຜັດ 246 ຕົວຢ່າງ, ໝາກເຂືອ 871 ຕົວຢ່າງ, ໝາກແຕງ 415 ຕົວຢ່າງ, ໝາກບວບ 194 ຕົວຢ່າງ, ໝາກອຶ 133 ຕົວຢ່າງ, ຜັກກາດ 225 ຕົວຢ່າງ, ຖົ່ວຝັກຍາວ 380 ຕົວຢ່າງ, ຜັກຊີ 94 ຕົວຢ່າງ, ຫອມປ້ອມ 125 ຕົວຢ່າງ, ຜັກຫົມ 21 ຕົວຢ່າງ, ແລະ ຊະນິດອຶ່ນໆອີກ). ທ້ອນໂຮມແນວພັນໄມ້ໃຫ້ໝາກໄດ້ຄື: ໝາກມ່ວງ 13 ແນວພັນ, ໝາກກະທັນ 5 ແນວພັນ, ໝາກລິນຈີ 3 ແນວພັນ, ໝາກລໍາໄຍ 3 ແນວພັນ, ໝາກນາວ 3 ແນວພັນ, ນອກນັ້ນ ຍັງມີການພົວພັນກັບ ທະນາຄານເຊື້ອພັນແຫ່ງຊາດຂອງເກົົາຫຼີ (The World Seed Vault) ທີ່ RDA ເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບ. ຈໍານວນ 4 ຊະນິດພືດ ໝາກແຕງ 15 ຕົວຢ່າງ, ຜັກຫອມປ້ອມ 95 ຕົວຢ່າງ, ຜັກຊີ 75 ຕົວຢ່າງ, ຖົ່ວຝັກຍາວ 43 ຕົວຢ່າງ ໄປເກັບຮັກສາໄລຍະຍາວນານ ທີ່ທະນະຄານເຊື້ອພັນພືດ ທີ່ ເມືອງ Suwon ປະເທດເກົາຫຼີໃຕ້. ສໍາຫລວດທ້ອນໂຮມແນວພັນໝາກມ່ວງພື້ນເມືອງໃນພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້ ຂອງລາວໄດ້ທັງໝົດ 23 ຊະນິດໄດ້ສືບຕໍ່ເຕົ້າໂຮມແນວພັນໄມ້ໃຫ້ໝາກ ເນື້ອທີ່ຂອງສູນທັງໝົດ 2,5 ເຮັກຕາ ມີຈໍານວນ11 ຊະນິດໄມ້ໃຫ້ໝາກທັງໝົດ 930 ຕົ້ນ. ສວນພໍ່ແມ່ພັນລະມຸດໄດ້ 90 ຕົ້ນ. ສໍາຫລວດທ້ອນໂຮມແນວພັນມອນພື້ນເມືອງໄດ້ 13 ຊະນິດ, ມອນຕ່າງປະເທດມີ ມອນໝາກ 5 ຊະນິດ, ມອນໃບ 3 ຊະນິດ, ແນວພັນມ້ອນພື້ນເມືອງ 2 ຊະນິດ ນາງຄໍາເຫລືອງ, ນາງຄໍາຂາວ ແລະ ມ້ອນຕ່າງປະເທດ 2 ຊະນິດ.
- ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ ແຜນງານຄົ້ນຄວ້າດ້ານແນວພັນແລະເຕັກນິກເພື່ອຍົກຜະລິດຕະພາບ: ວຽກງານດັ່ງກ່າວເນັ້ນໃສ່ການຄົ້ນຄວ້າແນວພັນໃໝ່, ຄົ້ນຄວ້າເຕັກນິກການປູກ ການຂະຫຍາຍເມັດພັນເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການນໍາເຂົ້າ, ເຕັກນິກການປ້ອງກັນພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ເຕັກນິກຫຼັງການເກັບກ່ຽວ ແລະ ການແປຮູບ.ການຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ: ສໍາເລັດຂື້ນທະບຽນແນວພັນ ເພື່ອສົ່ງເສີມເປັນສີນຄ້າ ໝາກເລ່ນນ້ອຍ 1 ແນວພັນທຽບໃສ່ແຜນ 5 ປີ ໄດ້ 20% (ຕາມແຜນ 5 ແນວພັນ), ສວ່ນໝາກ ເຂືອ, ໝາກເຜັດ, ແລະ ຖົ່ວຝັກຍາວ ຢ່າງລະ 1 ແນວພັນ ກໍາລັງສະເໜີຂຶ້ນທະບຽນ, ມີລັກສະນະດີເດັ່ນທາງດ້ານຜົນຜະລິດ ແລະ ທົນທານຕໍ່ຄວາມຮ້ອນ; ການຜະລິດ ແລະ ສະຫນອງເມັດພັນພືດຜັກພັນພື້ນເມືອງມີທັງໝົດ 13 ຊະນິດຮວ່ມກັບຊາວກະສິກອນ ໄດ້ທັງໝົດ 2,459 ກລ ທຽບໃສ່ແຜນການ ແລ້ວປະຕິບັດໄດ້ 100% (ສະເພາະໃນສູນແມ່ນ ມີແນວພັນທັງໜົດ 625.7 ກິໂລ ປະຕິບັດໄດ້ 41,71%) ແລະ ໃນນັ້ນ 1,833ກິໂລ ກຸ່ມບ້ານ ເກັບຮັກສາ ແລະ ຈໍາໜ່າຍເອງ.
- ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ ແຜນງານພັດທະນາລະບົບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ: ວຽກງານການສັງລວມ ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ເຜີຍແຜ່ ບັນດາຂໍ້ມູນທີ່ເປັນຄວາມຮູ້ ໃຫ້ສັງຄົມໃຫ້ໄດ້ນຳໃຊ້ຜົນຂອງການຄົ້ນ ຄ້ວາທົດລອງທີທາງສະຖາບັນໄດ້ຄົ້ນຄ້ວາໄດ້ມີອອກໃນແຕ່ລະໄລຍະ ໂດຍຜ່ານຮູບແບບຕ່າງໆ ເປັນຕົ້ນ ຜະລິດ ວາລະສານການຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ຈໍານວນ 6 ສະບັບ ເອົາຂື້ນເວບໄຊສະຖາບັນ ຢ່າງເປັນປົກກະຕິ ຊຶ່ງປະຈຸບັນ ໄດ້ອອກສະບັບທີ 47 ທຽບໃສ່ແຜນປີ ແມ່ນໄດ້ຕາມຄາດໝາຍ 2 ສະບັບຕໍ່ປີ, ຜະລິດຈົດໝາຍຂ່າວ ໄດ້ຈໍານວນ 12 ສະບັບ ເອົາຂຶ້ນເວບໄຊ ສກປພ ທຽບໃສ່ແຜນປີແມ່ນໄດ້ຕາມແຜນການ, ໂປສເຕີ ວີດີໂອເຕັກນິກ 54 ຫົວຂໍ້ ແມ່ນໄດ້ຫຼື່ນຄາດໝາຍ 13 ຫົວຂໍ້ ແລະ ສິ່ງພິມຕ່າງໆຮ່ວມກັບບັນດາສູນຄົ້ນຄວ້າ. ສັງລວມເອົາເອກະສານຂໍ້ມູນ ແລະ ບົດລາຍງານການຄົ້ນຄວ້າຫຼາຍກວ່າ 4,450 ຂໍ້ມູນ ຊຶ່ງມີຜູ້ເຂົ້າຊົມໃຊ້ຂໍ້ມູນ ສະເລ່ຍ 270 ກ່ວາເທື່ອຄົນຕໍ່ເດືອນ ຜ່ານລະບົບອິນເຕີເນັດ ມີທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ, ນອກຈາກນັ້ນ ໃນໄລຍະຜ່ານມາເຫັນໄດ້ວ່າຫຼາຍພາກສ່ວນກໍ່ໄດ້ເຂົ້າມານຳໃຊ້ຜົນງານ ແລະ ເອົາຂໍ້ມູນດັ່ງກ່າວລົງໄປຖ່າຍທອດໃຫ້ແກ່ສັງຄົມກໍ່ຄືຊາວກະສີກອນ ຜ່ານທາງເຄື່ອຂ່າຍການສົ່ງເສີມກະສິກຳ ການຝືກອົບຮົມ. ຂຽນຈົດໝາຍຂ່າວໃນສະຖາບັນ: 21 ຫົວເລື່ອງ, ລົງວາລະສານຂອງສະຖາບັນ ລວມ 12 ສະບັບ, ລົງວາລະສານສາກົນ 4 ສະບັບ, ລວມ 16 ສະບັບ ປະຕິບັດໄດ້ລືນແຜນ 100% (ຕາມແຜນ 8 ສະບັບ).
- ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ ແຜນງານສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ: ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ແລະ ຫຼັກສູດການອົບຮົມ
ໄດ້ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ໃຫ້ພະນັກງານຂັ້ນແຂວງ, ເມືອງ, ຊາວກະສິກອນ/ຊາວສວນ ແລະ ສ້າງພະນັກງງານເພື່ອເປັນຄູຝຶກ ຊຶ່ງສັງລວມແຕ່ລະດ້ານດັ່ງລຸ່ມນີ້:ຮ່ວມກັບກົມອະຊີວະສຶກສາ, ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ, ກົມອ້ອມຂ້າງ ກະຊວງ ກປ, ພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ປະຈໍາແຂວງ, ມະຫາວິທະຍາໄລ, ວິທະຍາໄລ ແລະ ໂຄງການຕ່າງໆ ໃນການໃຫ້ບໍລິການຈັດການຝຶກອົບຮົມໄລຍະສັ້ນ ໂດຍເນັ້ນໃສ່ຫຼັກສູດ ດ້ານການປູກພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ການຄຸ້ມຄອງບັນຊີ-ການເງິນ ແລະ ການອອກແບບ ແລະ ລົງສື່ສິ່ງພີມ ໃຫ້ບັນດາພະນັກງານວິຊາການຂັ້ນສູນກາງ, ພະນັກງານຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ, ນັກສຶກສາ, ຊາວກະສິກອນ ເຂົ້າຮ່ວມ ໃນນັ້ນພະນັກງານສູນກາງ ຈຳນວນ 1.108 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 509 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 599 ເທື່ອຄົນ; ຂັ້ນແຂວງ 637 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 94 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 543 ເທື່ອຄົນ; ຂັ້ນເມືອງ 1.166 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 261 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 905 ເທື່ອຄົນ; ຊາວກະສິກອນ 4.453 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 1.536 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 2.917 ເທື່ອຄົນ; ວິຊາການຂັ້ນບ້ານ 561 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 148 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 413 ເທື່ອຄົນ; ຜູ້ປະກອບການຕ່າງໆ 85 ເທື່ອຄົນ; ຍິງ 14 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 71 ເທື່ອຄົນ; ນອນນັ້ນ ຍັງໄດ້ສົ່ງພະນັກງານເຂົ້າຮ່ວມຝຶກອົບຮົມສະເພາະດ້ານ ພາຍໃນປະເທດ ຈຳນວນ 796 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 184 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 609 ເທື່ອຄົນ; ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມຝຶກອົບຮົມສໍາມະນາ ທັດສະນະສຶກສາ ແລະ ພາສາຕ່າງປະເທດ ທີ່ຕ່າງປະເທດ ຈໍານວນ 57 ເທື່ອຄົນ, ຍິງ 25 ເທື່ອຄົນ, ຊາຍ 32 ເທື່ອຄົນ; ແລະ ຮັບນັກສຶກສາຈາກສະຖາບັນການສຶກສາຕ່າງໆໃນສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ຝຶກງານໃນບັນດາສູນ ໄດ້ຈຳນວນຫຼາຍກວ່າ 740 ເທື່ອຄົນ; ຍິງ 276 ເທື່ອຄົນ; ຊາຍ 467 ເທື່ອຄົນ.
ຜ່ານການລາຍງານຜົນງານ ຂອງການຄົ້ນຄວ້າ, ເຜີຍແພ່ ແລະ ນໍາໃຊ້ຜົນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາ ທາງປະທານກອງປະຊຸມໄດ້ໃຫ້ຄໍາເຫັນຕໍ່ກອງປະຊຸມວ່າ: ຜ່ານການຈັດຕັ້ງວຽກງານຜ່ານມາຂອງສູນແມ່ນມີຜົນງານຫຼາຍດ້ານທີ່ພົ້ນເດັ່ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການພັດທະນາແນວພັນຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ເຕັກນິກນິກຕ່າງໆ ໃນການຜະລິດ ທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ກັບສັງຄົມໄດ້ນໍາໃຊ້ ເວົ້າສະເພາະກໍ່ຄື ຊາວກະສິກອນ ແລະ ຜູ້ປະກອບການຕ່າງໆ ໃນນັ້ນ ທາງປະທານກອງປະຊຸມ ຍັງໄດ້ຍ້ອງຍໍຊົມເຊີຍໃນຜົນງານທີ່ທາງສູນໄດ້ຈັດຈັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ຍາດມາໄດ້ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ. ເຊິ່ງທ່ານປະທານ ກອງປະຊຸມ ຍັງໄດ້ກ່າວຕໍ່ກອງປະຊຸມອີກວ່າ ຂໍໃຫ້ບັນດາພະນັກງານພາຍໃນສູນ ຈົ່ງໄດ້ຮັກສາມູນເຊື່ອໃນການປະຕິບັດວຽກງານອັນພົ້ນເດັ່ນນີ້ຕະຫຼອດໄປ ເພື່ອການພັດທະນາບັນດາແນວພັນ ແລະ ບັນດາເຕັກນິກໃໝ່ໆ ເພື່ອຕອບສະໜອງໃຫ້ແກ່ສັງຄົມໄດ້ນໍາໃຊ້ເລື້ອຍໆ ໄປເພື່ອເປັນການສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ ກໍ່ຄືຊາວກະສິກອນ.
ໂດຍ: ສັກສະຫຍາມ ພະນົມສຸກ
ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ
ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ສ້າງຂະບວນການປູກຕົ້ນໄມ້ໃນວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດ ແລະ ວັນເດັກນ້ອຍສາກົນ
ເພື່ອເປັນການຕ້ອນຮັບ ແລະ ສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດ ແລະ ວັນເດັກນ້ອຍສາກົນໃຫ້ມີຂະບວນການຝົດຟື້ນ, ອິງໃສນະໂຍບາຍຂອງລັດຖະບານໃນການສຸ່ມໃສ່ເພື່ອເພື່ອເນື້ອທີ່ເຮືອນຍດຂອງຕົ້ນໄມ້ໃຫ້ໄດ້ 70 %ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ແລະ ເພື່ອເປັນການຫຼຸດພາວະໂລກຮ້ອນ. ໃນວັນທີ່ 31 ພືດສະພາ 2023 ທີ່ຜ່ານມານີ້ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ໄດ້ເຮັດກິດຈໍາກໍາໃນການປູກຕົ້ນໄມ້ຂື້ນ ໂດຍການການໍາພາຂອງຫົວໜ້າສູນພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ແລະ ພະນັກງານພາຍໃນສູນທັງໝົດເຂົ້າຮ່ວມ, ເຊິງກິດຈະກໍາດັ່ງກ່າວແມ່ນໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິດບັດຢູ່ໃນພື້ນທີ່ຂອງໄມ້ໃຫ້ໝາກ(ສວນໃຕ້) ສໍາລັບຕົ້ນໄມ້ທີ່ນໍາມາປູກໃນຄັ້ງນີ້ແມ່ນຈໍາພວກໄມ້ກິນໝາກໂດຍກໍານົດເອົາຕົ້ນ ໝາກພ້າວ ເຊິງເປັນພັນໝາກພ້າວເຕ້ຍ ແລະ ໃຫ້ຜົນຜະລິດໄວ,
ຈຸດປະສົງໃນການປູກຕົ້ນໝາກພ້າວໃນຄັ້ງນີ້ແມ່ນທົດແທນ ຕົ້ນໝາກພ້າວທີ່ຕ່າຍ, ຕົ້ນອາຍຸແກ່ ແລະ ໃຫ້ຜົນຜະລິດຕໍ່າ ເຊິງຕົ້ນໝາກພ້າວທີ່ນໍາມາປູກໃນຄັ້ງນີ້ລວມທັງໝົດມີ 32 ຕົ້ນ, ກິດຈະກໍາດັ່ງກ່າວໄດ້ດໍາເນີນໄປດ້ວຍບັນຍາກາດອັນຝົດຟື້ນ ແລະ ໄດ້ດໍາເນີນໄປເວລາໜຶ່ງຕອນ ຈຶງສໍາເລັດ, ສໍາລັບກິດຈໍາກໍາໃນການປູກຕົ້ນໝາກພ້າວໃນຄັງນີ້ຈະເປັນທັງຂະບວນການປູກຕົ້ນໄມ້ ແລະ ທັງເປັນການເພີ່ມຊະນິດຂອງໄມ້ກິນໝາກ, ເພີ່ມຈໍານວນແນວພັນໃຫ້ຫຼາຍຂື້ນເພື່ອຕອບສະໜອງໃຫ້ຊາວກະສິກອນໃນອະນາຄົດ. ຕົ້ນໄມ້, ໄມ້ກິນໝາກ ແລະ ຊີວະນາໆພັນ ແມ່ນຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດອັນລໍ້າຄາ ແລະ ມີຄວາມສຳຄັນໃນການປັບຄວາມສົມດູນຂອງອຸ່ນຫະພູມດິນຟ້າອາກາດ ຫາກທຸກຄົນຊ່ວຍກັນປູກໄມ້ໃຫ້ເປັນປ່າ-ປາໄມ້ກໍຈະສະໜອງວັດຖຸດິບຕ່າງໆ ທີ່ຈໍາເປັນໃຫ້ກັບການດໍາລົງຊີວິດຂອງຄົນເຮົາທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້, ຖ້າປ່າໄມ້ຖືກທໍາລາຍຈະມີຜົນກະທົບຕໍ່ທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງຢູ່ບົນໜ້າໂລກນີ້ ເຊັ່ນ ພາວະໂລກຮ້ອນ ໄພແຫ້ງແລ້ງ, ອາກາດປ່ຽນແປງ, ນ້ຳຖ້ວມ ແລະ ບັນຫາອື່ນໆ ອີກຫຼາຍຢ່າງ, ເມື່ອປ່າໄມ້ມີຄວາມສໍາຄັນຄືແນວນີ້ ເຮົາທຸກຄົນຈົ່ງຊ່ວຍກັນຫັນມາເອົາໃຈໃສ່ອະນຸລັກປ່າໄມ້ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມໃນຂອບເຂດຄວາມຮັບຜິຊອບຂອງຕົນຊ່ວຍກັນ, ບໍ່ສະເພາະແຕ່ວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດເທົ່ານັ້ນ ວັນອື່ນໆ ກໍປູກໄດ້ເຊັນກັນໂດຍສະເພາະໃນລະດູຝົນແບບນີ້, ຊ່ວຍກັນປູກຄົນລະໄມ້ລະມືປະເທດຊາດບ້ານເມືອງກໍຈະກາຍເປັນປະເທດສີຂຽວອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະຍາກອນປ່າໄມ້ທີ່ຂຽວສົດງົດງາມໃນອະນາຄົດ.
ຂຽນ ແລະ ຮຽບຮຽງໂດຍ: ຕີ ວິໄລພັນ
ເບີໂທລະສັບ: 020 58837887, ອີເມວ: teevlp@yahoo.com, teevlphhrc@gmail.com
ຂະແໜງງານຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ, ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ
ພິທີມອບ-ຮັບແນວພັນເຂົ້າສາຍພັນໃໝ່ ຫອມໂພນງາມ7 (HPNG 7)
ໃນວັນທີ 18 ພຶດສະພາ 2023 ທີ່ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳພາກໃຕ້ (ສູນໂພນງາມ), ແຂວງຈຳປາສັກ ໄດ້ຈັດພິທີມອບ-ຮັບແນວພັນເຂົ້າໃໝ່ ຫອມໂພນງາມ 7 (HPNG 7)ລະຫວ່າງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຈຳປາສັກ. ໂດຍໄດ້ຮັບທຶນຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳສາກົນແຫ່ງ ສ. ເກົາຫຼີ (KOPIA). ໃຫ້ກຽດເຂົ້າຮ່ວມມອບໂດຍ ທ່ານ ປອ ນ ໃຈ ບຸນພະນຸໄຊ ຫົວໜ້າ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ຕ່າງໜ້າ ພະແນກກະສີກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງ ຈຳປາສັກ ຮັບໂດຍ ທ່ານ ປອ ສົມລິດ ວິລະວົງ ຫົວໜ້າພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຈໍາປາສັກ, ມີທ່ານ ປອ ເພັດມະນີແສງ ຊ້າງໄຊຍະສານ ຫົວໜ້າສູນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ, ຫົວໜ້າສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳພາກໃຕ້, ຕາງໜ້າຈາກຂະແໜງປູກຝັງ ແຂວງ ຈຳປາສັກ ພ້ອມດ້ວຍພະນັກງານວິຊາການ, ນັກຄົ້ນຄວ້າ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງພ້ອມພຽງ.
ຈຸດປະສົງໃນການມອບແນວພັນເຂົ້າໃໝ່ ໃນຄັ້ງນີ້ ແມ່ນເພື່ອສ້າງໂອກາດ ໃຫ້ຊາວນາ ທີ່ດໍາລົງຊີວິດຢູ່ບ້ານທີ່ມີຄວາມສ່ຽງກັບໄພນໍ້າຖ້ວມ, ໄພແຫ້ງແລ້ງ, ຂອງແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ເຂົ້າເຖິງການນໍາໃຊ້ແນວພັນໃໝ່ ທີ່ທົນທານຕໍ່ກັບການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບແວດລ້ອມ ໂດຍການນໍາໃຊ້ແນວພັນເຂົ້າທົນນໍ້າຖ້ວມ, ທົນແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ທົນທານຕໍ່ກັບພະຍາດ ເຂົ້າໃນການຜະລິດເພື່ອຄໍ້າປະກັນດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ຜະລິດເປັນສິນຄ້າ.
ຈໍານວນແນວພັນທີ່ມອບໃນຄັ້ງນີ້ 5,030 ກລ ເປັນມູນຄ່າໝົດ 45,250,000 ກີບ, ເຊິ່ງຈໍານວນແນວພັນດັ່ງກ່າວນີ້ ສາມາດປູກໄດ້ໃນເນື້ອທີ່ປະມານ 83 ເຮັກຕາ ແລະ ຄາດຈະໄດ້ເມັດພັນລຸ້ນ 3 ໃນເດືອນ 11 ປີ 2023 ປະມານ 322 ໂຕນ ເຊິ່ງຈະສາມາດປູກໃນນາແຊງ ໃນເນື້ອທີ່ປະມານ 5,300 ເຮັກຕາ ແລະ ຄາດຈະໄດ້ຜົນຜະລິດເຂົ້ານາແຊງໃນເດືອນ 5 ປີ 2024 ຈໍານວນ 21,300 ໂຕນ.
ແນວພັນເຂົ້າຫອມໂພນງາມ 7 ໄດ້ເລີມພັດທະນາໃນປີ 2013 ແລະ ອອກແນວພັນ ໃໝ່ໃນປີ 2023 ແລະ ໄດ້ຈົດທະບ່ຽນເປັນແນວພັນສົ່ງເສີມ ນໍາກົມປູກຝັງ, ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ໃນວັນທີ 28 ເດືອນ 4 ປີ 2023.
- ຈູດພິເສດຂອງແນວພັນ:
- ເປັນເຂົ້າໜຽວມີຄວາມຫອມ
- ທົນທານຕໍ່ກັບນໍ້າຖ້ວມ
- ທົນທານຕໍ່ກັບໄພແຫ້ງແລ້ງ ເໝາະສົມກັບການປູກໃນນາແຊງ ໂດຍເຕັກນິກການນໍາໃຊ້ນໍ້າໜ້ອຍ ເພືື່ອລຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍແກັດມີແທນ (CH4) ເຊິ່ງເປັນສາຍເຫດນຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ໂລກຮ້ອນ
- ທົນທານຕໍ່ກັບການທໍາລາຍຕໍ່ກັບພະຍາດໃບໄໝ້
- ທົນທ່ານຕໍ່ກັບການທໍາລາຍຂອງພະຍາດຄໍຮວງເນົ່າ
- ທົນທານຕໍ່ກັບການທໍາລາຍຂອງພະຍາດຂອບໃບແຫ້ງ
ພາບ-ຂ່າວ:ຈັນທະສອນ ມະນີວົງ
ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້
ພິທີມອບ-ຮັບແນວພັນເຂົ້າທົນນ້ຳຖ້ວມສາຍພັນໃໝ່( HTSN 13)
ໃນວັນທີ 19 ພຶດສະພາ 2023 ທີ່ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳທ່າສະໂນ, ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ຈັດພິທີມອບ-ຮັບແນວພັນເຂົ້າໃໝ່ (ຫອມທ່າສະໂນ 13) ລະຫວ່າງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ. ໂດຍໄດ້ຮັບທຶນຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳສາກົນແຫ່ງ ສ. ເກົາຫຼີ (KOPIA). ໃຫ້ກຽດເຂົ້າຮ່ວມມອບໂດຍ ທ່ານ ປອ ນ ໃຈ ບຸນພະນຸໄຊ ຫົວໜ້າ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ຕ່າງໜ້າ ພະແນກກະສີກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ຮັບໂດຍ ທ່ານ ຄໍາມອນ ທິຣະວົງ ຮອງຫົວໜ້າ ພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ມີທ່ານ ປອ ເພັດມະນີແສງ ຊ້າງໄຊຍະສານ ຫົວໜ້າສູນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ, ຫົວໜ້າສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳທ່າສະໂນ, ຕາງໜ້າຈາກຂະແໜງປູກຝັງ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດພ້ອມດ້ວຍພະນັກງານວິຊາການ, ນັກຄົ້ນຄວ້າ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງພ້ອມພຽງ.
ຈຸດປະສົງໃນການມອບແນວພັນເຂົ້າໃໝ່ ໃນຄັ້ງນີ້ ແມ່ນເພື່ອສ້າງໂອກາດ ໃຫ້ຊາວນາ ທີ່ດໍາລົງຊີວິດຢູ່ບ້ານທີ່ມີຄວາມສ່ຽງກັບໄພນໍ້າຖ້ວມ, ໄພແຫ້ງແລ້ງ, ຂອງແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ເຂົ້າເຖິງການນໍາໃຊ້ແນວພັນໃໝ່ ທີ່ທົນທານຕໍ່ກັບການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບແວດລ້ອມ ໂດຍການນໍາໃຊ້ແນວພັນເຂົ້າທົນນໍ້າຖ້ວມ, ທົນແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ທົນທານຕໍ່ກັບພະຍາດ ເຂົ້າໃນການຜະລິດເພື່ອຄໍ້າປະກັນດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ຜະລິດເປັນສິນຄ້າ.
ຈໍານວນແນວພັນທີ່ມອບໃນຄັ້ງນີ້ 2,970 ກລ ເປັນມູນຄ່າໝົດ 26,730,000 ກີບ, ເຊິ່ງຈໍານວນແນວພັນດັ່ງກ່າວນີ້ ສາມາດປູກໄດ້ໃນເນື້ອທີ່ປະມານ 49 ເຮັກຕາ ແລະ ຄາດຈະໄດ້ເມັດພັນລຸ້ນ3 ໃນເດືອນ 11 ປີ 2023 ປະມານ 196 ໂຕນ ເຊິ່ງຈະສາມາດປູກໃນນາແຊງ ໃນເນື້ອທີ່ປະມານ 3,200 ເຮັກຕາ ແລະ ຄາດຈະໄດ້ຜົນຜະລິດເຂົ້ານາແຊງໃນເດືອນ 5 ປີ 2024 ຈໍານວນ 12,800 ໂຕນ.
ແນວພັນເຂົ້າຫອມທ່າສະໂນ13 ໄດ້ເລີມພັດທະນາໃນປີ 2013 ແລະ ອອກແນວພັນໃໝ່ໃນປີ 2023 ແລະ ໄດ້ຈົດທະບຽນເປັນແນວພັນສົ່ງເສີມ ນໍາກົມປູກຝັງ, ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ໃນວັນທີ 28 ເດືອນ 4 ປີ 2023.
- ຈູດພິເສດຂອງແນວພັນ:
- ເປັນເຂົ້າໜຽວມີຄວາມຫອມ
- ທົນທານຕໍ່ກັບນໍ້າຖ້ວມ
- ທົນທານຕໍ່ກັບໄພແຫ້ງແລ້ງ ເໝາະສົມກັບການປູກໃນນາແຊງ ໂດຍເຕັກນິກການນໍາໃຊ້ນໍ້າໜ້ອຍ ເພືື່ອຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍແກັດມີແທນ (CH4) ເຊິ່ງເປັນສາຍເຫດໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ໂລກຮ້ອນ
- ທົນທານຕໍ່ກັບການທໍາລາຍຕໍ່ກັບພະຍາດໃບໄໝ້
- ທົນທ່ານຕໍ່ກັບການທໍາລາຍຂອງພະຍາດຄໍຮວງເນົ່າ
- ທົນທານຕໍ່ກັບການທໍາລາຍຂອງພະຍາດຂອບໃບແຫ້ງ
ພາບ-ຂ່າວໂດຍ: ຈັນທະສອນ ມະນີວົງ
ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້
ການທັດສະນະສຶກສາ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນພາກສະໜາມ ຂອງນັກຈາກໂຮງຮຽນ ຮາກແກ້ວ
ໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 16/05/2023 ທີ່ຜ່ານມານີ້ ທີ່ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ (ສຜໝ) ໄດ້ຮັບກຽດຕ້ອນຮັບອາຈານ ແລະ ນັກຮຽນ ຈາກໂຮງຮຽນ ຮາກແກ້ວ ຈໍານວນ 30 ຄົນ ທີ່ລົງມາທັດສະນະສຶກສາ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນພາກສະໜາມ ໂດຍການຕ້ອນຮັບຢ່າງອົບອຸ່ນ ແລະ ເປັນກັນເອງ ຂອງທ່ານ ໄພທູນ ມູນເສນາ ຮອງຫົວໜ້າສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ພ້ອມດ້ວຍນັກວິຊາການຂອງສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກຈໍານວນໜຶ່ງເຂົ້າຮ່ວມ. ຈຸດປະສົງ: 1). ເພື່ອແລກປ່ຽນ ແລະ ຖ່າຍທອດບົດຮຽນ ທາງດ້ານຜົນສໍາເລັດຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການຄົ້ນຄວ້າທົດລອງ ໂດຍສະເພາະການຄົ້ນຄວ້າທາງດ້ານການປັບຕົວເຂົ້າກັບການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດຂອງການຜະລິດພືດຜັກ ແລະ ເຕັກນິກການຂະຫຍາຍພັນໄມ້ໃຫ້ໝາກ ພ້ອມທັງການແປຮູບຜະລິດຕະພັນກະສິກໍາ.
ການທັດສະນະສຶກສາ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນພາກສະໜາມ ຂອງນັກຮຽນຈາກໂຮງຮຽນ ຮາກແກ້ວ ໃນຄັ້ງນີ້ ທີ່ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ໄດ້ເລີ່ມລາຍງານຜົນສໍາເລັດຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການຄົ້ນຄວ້າທົດລອງຂອງສູນເຊັ່ນ: ການຄົ້ນຄວ້າທາງດ້ານເຕັກນິກການປູກ, ການຄົ້ນຄວ້າທາງດ້ານແນວພັນ ແລະ ການຂະຫຍາຍພັນພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ພ້ອມທັງເຕັກນິກການປ້ອງກັນພືດ ແລະ ເຕັກນິກຫຼັງການເກັບກ່ຽວ; ເຊິ່ງໄດ້ເນັ້ນໃສ່ວຽກງານການຄົ້ນຄວ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕໍ່ກັບສະພາບການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ຈາກນັ້ນ, ກໍ່ລົງຢ້ຽມຢາມເບິ່ງຜົນສໍາເລັດຂອງການຜະລິດເມັດພັນ ແລະ ເຕັກນິກຕ່າງໆ ທີ່ໃຊ້ເຂົ້າໃນການຜະລິດ ໂດຍສະເພາະກິດຈະກໍາທີ່ສາມາດປັບຕົວເຂົ້າກັບສະພາບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ເຊັ່ນ: ຫ້ອງແລັບສໍາລັບການຄົ້ນຄວ້າທົດລອງ, ຫ້ອງແພັກເມັດພັນ, ຫ້ອງເກັບຮັກສາເມັດພັນ, ການຈັດການການໃຫ້ນໍ້າແກ່ພືດຜັກ ແລະ ການປູກຜັກໃນລະບົບເຮືອນຮົ່ມທີ່ເໝາະສົມໃນສະພາບເງື່ອນໄຂຂອງລາວ.
ໃນການຢ້ຽມຢາມ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນພາກສະໜາມໃນຄັ້ງນີ້ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມສາມາດຖອດຖອນ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນທາງດ້ານພືດຜັກ ເຊັ່ນ: ການສໍາຫຼວດ ແລະ ເຕົ້າໂຮມແນວພັນພືດຜັກຂອງລາວ, ການອະນຸລັກແຫຼ່ງເຊື້ອພັນພືດຜັກ, ການທົດສອບ ແລະ ຄັດເລືອກສາຍພັນພືດຜັກທີ່ເໝາະສົມໃນສະພາບແວດລ້ອມຂອງລາວ, ການຜະລິດເມັດພັນພືດຜັກຮ່ວມກັບຊາວກະສິກອນ, ເຕັກນິກການປູກຜັກໃນເຮືອນຮົ່ມ, ເຕັກນິກການຂະຫຍາຍພັນໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ເຕັກນິກການປ້ອງກັນພືດ ແລະ ການຈັດການຫຼັງການເກັບກ່ຽວ ເຊິ່ງຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມຕ່າງກໍ່ໃຫ້ຄວາມສົນໃຈ ແລະ ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນ ໂດຍການສັກຖາມແລກປ່ຽນກັນ ຢ່າງເປັນຂະບວນຟົດຟື້ນ.
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ຄໍາຈັນ ເດັດສະໄໝ
ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ
ການສະໜັບສະໜູນອະປະກອນໃນການກໍ່ສ້າງເຮືອນຮົ່ມໃຫ້ກັບຄອບຄົວຕົວແບບໃນແຂວງວຽງຈັນ ແລະ ແຂວງຫຼວງພະບາງ
ເພື່ອເປັນການຜັນຂະຫຍາຍແຜນດໍາເນີນງານ ໃນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍວາລະແຫ່ງຊາດ ກ່ຽວກັບ ການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ຈະສຸມໃສ່ 2 ວຽກຈຸດສຸມໃຫຍ່ ຄື: 1) ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການຜະລິດກະສິກໍາ ເພື່ອທົດແທນການນໍາເຂົ້າ ທັງຫຼຸດຜ່ອນການໄຫຼອອກເງິນຕາໄປຕ່າງປະເທດ ແລະ 2) ສຸມໃສ່ການຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກໍາຕິດພັນກັບການປຸງແຕ່ງເປັນສິນຄ້າ ເພື່ອສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດ ນໍາເອົາເງິນຕາເຂົ້າມາໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ. ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກກໍຄືສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ມີໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບໃນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຂະຫຍາຍແນວພັນພືດ ໂດຍສະເພາະແນວພັນພືດຜັກ ເປັນຕົ້ນແມ່ນຜັກບົ່ວແບ່ງ ເພື່ອຕອບສະໜອງໃຫ້ແກ່ການຜະລິດ ເພື່ອທົດແທນການນໍາເຂົ້າ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກ.
ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ເຊິງຂື້ນສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ມີບົດບາດເປັນໜ່ວຍວິຊາການ ເຮັດໜ້າທີ່ຄົ້ນຄວ້າທາງດ້ານແນວພັນ, ເຕັກນິກການປູກ ແລະ ຂະຫຍາຍພັນພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ຄົ້ນຄວ້າເຕັກນິກຫຼັງການເກັບກ່ຽວ, IPM, ເຊິ່ງທາງສູນໄດ້ມີໂຄງການພັດທະນາເຕັກນິກການປັບປຸງພັນພືດຜັກຢູ່ ສປປ ລາວ(AFACI_Breeding) ປະເທດເກົາຫຼີ ໃນການພັດທະນາເຕັກນິກ ແລະ ແນວພັນໃໝ່ຂອງໝາກເຜັດ ແລະ ໝາກເລັ່ນ ທີ່ເໝາະສົມກັບສະພາບແວດລ້ອມໃນແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນລາວ ເພື່ອສະໜັບສະໜູນເຂົ້າໃນການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ, ໃນລະຫວ່າງວັນທີ່ 4 ພືດສະພາ 2023 ນີ້ ທາງທີມງານຮັບຜິດຊອບໂຄງການຂອງສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ ໄດ້ສະໜັບສະໜູນອຸປະກອນ ແລະ ວັດສະດຸໃນການກໍ່ສ້າງເຮືອນຮົ່ມໃຫ້ກັບຊາວກະສິກອນຕົວແບບໃນ 2 ແຂວງຕາມເປົ້າໝາຍຂອງໂຄງການເຊັ້ນ: ບ້ານຊຽງມວກ, ນະຄອນຫຼວງພະບາງ, ແຂວງຫຼວງພະບາງ ແລະ ບ້ານປົງ, ເມືອງຊານະຄາມ, ແຂວງວຽງຈັນ ໂດຍຮູບແບບຂອງເຮືອນຮົ່ມແມ່ນແບບຕ່າງລະດັບ, ຂະໜາດ 7 x 21ແມັດ ແລະ 7 x 15ແມັດ ໄດ້ສະໜັບສະໜູນແຂວງລະ 3 ຫຼັງ ເຊິງລວມທັງໝົດ 6 ຫຼັງ ເພື່ອກະກຽມເຂົ້າໃນການຜະລິດໃນລະດູຝົນ ແລະ ທັງເປັນການຄໍ້າປະກັນທາງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ຜະລິດເປັນສິນຄ້າ ເພື່ອຕອບໂຈດກັບວາລະແຫ່ງຊາດຂອງຂະແໜງການກະສິກໍາ.
ຂຽນ ແລະ ຮຽບຮຽງໂດຍ: ຕີ ວິໄລພັນ
ເບີໂທລະສັບ: 020 58837887, ອີເມວ: teevlp@yahoo.com, teevlphhrc@gmail.com
ຂະແໜງງານຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ, ສູນຄົ້ນຄວ້າພືດຜັກ ແລະ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ
ກອງປະຊຸມການທົບທວນຄືນ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານໂຄງການຫວາຍ ແລະ ໄມ້ປ່ອງໄລຍະ 6 ໃນປີ 2022 ແລະ ວາງແຜນປີ 2023
ໃນວັນທີ 11 ພຶດສະພາ 2023 ສູນຄົ້ນຄວ້າປ່າໄມ້, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ຮ່ວມກັບ ອົງການກອງທຶນອະນຸລັກທຳມະຊາດໂລກປະຈໍາລາວ(WWF – Laos) ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ ລາຍງານຄວາມຄືບໜ້າ ຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກິດຈະກໍາໂຄງການ ຜະລິດ ແລະ ເກັບກູ້ຫວາຍ-ໄມ້ປ່ອງແບບຍືນຍົງໄລຍະ 6 ປະຈຳປີ 2022 ແລະ ຜ່ານແຜນປະຈຳປີ 2023 ຂຶ້ນທີ່ ໂຮງແຮມສິນສະໄໝ, ເມືອງ ສາລະວັນ, ແຂວງ ສາລະວັນ ໃຫ້ກຽດເປັນປະທານຮ່ວມຂອງທ່ານ ປອ.ຈັນສະໝອນ ພົງອຸດົມ ຮອງຫົວໜ້າສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ທ່ານ ວັງປະເສີດ ບຸນເອື້ອວົງສາ ຮອງຫົວໜ້າພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງສາລະວັນ, ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ ຈຳນວນ 48 ໃນນັ້ນ ມີຍິງ 6 ທ່ານ, ຊຶ່ງມາຈາກ ກະຊວງ ອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ສູນຄົ້ນຄວ້າປ່າໄມ້, ຜູ້ປະສານງານໂຄງການຂັ້ນສູນກາງ, ຂັ້ນແຂວງ, ຂັ້ນເມືອງ, ຜູ້ຈັດການໂຄງການ, ຄະນະຊີ້ນຳໂຄງການຂັ້ນແຂວງ, ຂັ້ນເມືອງ ຈາກ 7 ເມືອງ ຢູ່ໃນ 3 ແຂວງ (ແຂວງ ບໍລິຄຳໄຊ, ເຊກອງ ແລະ ສາລະວັນ) ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ (ພັນຖິ່ນວິສະຫະກິດທາງສັງຄົມ, ສະມາຄົມອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ສ້າງຄວາມເຂັັ້ມແຂງໃຫ້ຊຸມຊົນ (ສອສຊ).
ຈຸດປະສົງແມ່ນ ເພື່ອລາຍງານຄວາມຄືບໜ້າ ຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການ ໃນປີທີ່ຜ່ານມາ, ດ້ານດີ, ດ້ານອ່ອນ, ຂໍ້ຄົງຄ້າງ ແລະ ບົດຮຽນທີ່ຖອດຖອນໄດ້ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຜ່ານມາ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນແຕ່ລະແຂວງ ແລະ ວາງແຜນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກິດຈະກຳຂອງໂຄງການ ໃນຕໍ່ໜ້າ ປະຈຳປີ 2023 ຂອງແຕ່ລະແຂວງ.
ໂຄງການຜະລິດ ແລະ ເກັບກູ້ຫວາຍ-ໄມ້ປ່ອງແບບຍືນຍົງໄລະຍ VI ແມ່ນໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ 3 ແຂວງຄື: ແຂວງ ບໍລິຄໍາໄຊ, ເຊກອງ ແລະ ສາລະວັນ ນັບແຕ່ປີ 2022 ເປັນຕົ້ນມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນ ໄດ້ຮັບທຶນສະໜັບສະໜູນຈາກອົງການກອງທຶນອະນຸຮັກທຳມະຊາດໂລກປະຈຳ ສປປ ລາວ (WWF-Laos), ບໍລິສັດ IKEA ແລະ ອົງການ SIDA ເພື່ອສືຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການຜະລິດ ແລະ ເກັບກູ້ຫວາຍ-ໄມ້ປ່ອງແບບຍືນຍົງໄລຍະ VI (ປີ 2022 ຫາ ປີ 2023) ຊຶ່ງມີມູນຄ່າໂຄງການທັງໝົດຈຳນວນ 321,800ໂດລາ ສະຫະລັດ, ໄດ້ສຸມໃສ່ 4 ຈຸດປະສົງສະເພາະ ຄື: 1) ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະ ການເສີມຂະຫຍາຍການຄຸ້ມຄອງຈັດສັນ ພື້ນທີ່ປ່າໄມ້ທຳມະຊາດໂດຍະເພາະປ່າຫວາຍ ແລະ ໄມ້ປ່ອງໃນທຳມະຊາດ ແບບຍືນຍົງ; 2) ສົ່ງເສີມຄວາມຍືນຍົງ ແລະ ຄວາມຖືກຕ້ອງຕາມລະບຽບກົດໝາຍຂອງລະບົບຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງຫວາຍ ແລະ ໄມ້ປ່ອງ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງກັບຕະຫຼາດ, 3) ສະໜັບສະໜູນການດຳລົງຊີວິດ ແບບຍືນຍົງ ແລະ ທົນຕໍ່ກັບສະພາບອາກາດ ໂດຍຜ່ານການປັບປຸງການຄຸ້ມຄອງຈັດສັນປ່າໄມ້ ແລະ ການເພີ່ມພູນ ທັກສະໃນການຜະລິດ ແລະ 4) ການສຶກສາການປະເມີນຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າເພີ່ມຫວາຍໃນລາວ ຢ່າງຮອບດ້ານຊຶ່ງໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ 30 ບ້ານ, ໃນ 7 ເມືອງ ແລະ 3 ແຂວງ ຊຶ່ງໃນນັ້ນແມ່ນ 28 ບ້ານ ເປັນພື້ນທີ່ຂອງໂຄງການທີ່ຜ່ານມາ ແລະ ບ້ານໃໝ່ 2 ບ້ານ. ນອກນີ້ຍັງໄດ້ມີການສົ່ງເສີມ ການກ້າເບ້ຍຫວາຍ, ປູກຫວາຍເອົາຍອດ ທີ່ເປັນການສ້າງລາຍຮັບ ແລະ ເປັນການປະກອບສ່ວນໃນວຽກງານຄ້ຳປະກັນ ດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ ຂອງຊຸມຊົນໃນເຂດ ບ້ານເປົ້າໝາຍຂອງໂຄງການ ແລະ ການສົ່ງເສີມ ການປູກຫວາຍເສີມກ້ອງປ່າ ເພື່ອເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນຫວາຍໃນປ່າທໍາມະຊາດ.
ໃນກອງປະຊຸມ ສະຫລຸບລາຍງານຜົນສຳເລັດການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກິດຈະກຳ ຂອງໂຄງການໃນປີ 2022, ສິ່ພ້ອມທັງລາຍງານ ບັນຫາ ສີ່ງທ້າທາຍ ແລະ ບົດຮຽນທີ່ຖອດຖອນໄດ້ ຕໍ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການ ແລະ ສະເໜີແຜນປີ 2023, ບັນດາ ຄະນະຊີ້ນຳໂຄງການກໍໄດ້ປະກອບຄໍາຄິດຄຳເຫັນ ແລະ ຊີ້ແນະຕໍ່ການລາຍງານ ແລະ ແຜນປີໃນຕໍ່ໜ້າ, ພ້ອມທັງໃຫ້ການປຶກສາຫາລືຫາວິທີແກ້ໄຂ ຕໍ່ບັນຫາທີ່ພົບພໍ້ ແລະ ຊອກຫາທາງອອກຮ່ວມກັນຢ່າງສ້າງສັນ ແລະ ປັບປຸງໃນຕໍ່ໜ້າ. ກອງປະຊຸມໄດ້ດຳເນີນໄປດ້ວຍບັນຍາກາດອັນຟົດຟື້ນ ແລະ ໄດ້ປິດລົງໃນເວລາ 15:30 ໂມງ ໃນວັນດຽວກັນ.
ພາບ-ຂ່າວໂດຍ: ຈັນທະສອນ ມະນີວົງ,
ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້
ການຝຶກອົບຮົມສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ຊາວນາສາມາດຫັນເປັນຜູ້ຜະລິດເຂົ້າເພື່ອເປັນສິນຄ້າ
ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 4-6 ພຶດສະພາ 2023 ທີ່ຜ່ານມາ ສູນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ ຮ່ວມກັບ ໂຄງການສ້າງພື້ນຖານໃນການຜະລິດເຂົ້າທັນສະໄໝຢູ່ ສປປ ລາວ(KOPIA) ໄດ້ເປີດຝຶກອົບຮົມໃຫ້ແກ່ກຸ່ມຊາວນາ ບ້ານນາຊາ, ບ້ານໝາກນາວເໜືອ ແລະ ບ້ານ ໝາກຮຽວ ເມືອງປາກງຶ່ມ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃນຫົວຂໍ້: ເຕັກນິກວິທີການປູກເຂົ້າແບບຕ່າງໆ, ເຕັກນິກການຈັດການຝຸ່ນ, ປຸຍແບບປະສົມປະສານ ແລະ ເຕັກນິກການຈັດການສັດຕູພືດແບບປະສົມປະສານ, ໂດຍການເປັນປະທານຂອງທ່ານ ທ່ານ ຄຳແສນ ສົມພານດີ, ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ເມືອງປາກງຶ່ມ, ມີທ່ານ ນາຍບ້ານ, ຮອງນາຍບ້ານ ແລະ ຊາວນາກຸ່ມເປົ້າໝາຍ ທັງ 3 ບ້ານເຂົ້າຮ່ວມ.
ໂດຍການເປັນຄູຝຶກ ຂອງຊ່ຽວຊານຜູ້ຊຳນານທາງດ້ານການຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ຈາກສູນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ, ຈຸດປະສົງຂອງການຝຶກອົບຮົມແມ່ນ ເພື່ອຖ່າຍທອດບົດຮຽນ, ປະສົບການ, ຄວາມຮູ້ຈາກສູນສະຖານີຄົ້ນຄວ້າຂອງພາກລັດໃຫ່ກຸ່ມຊາວນາເປົ້າໝາຍໂຄງການ, ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ຊາວນາສາມາດຫັນເປັນຜູ້ຜະລິດເຂົ້າເພື່ອເປັນສິນຄ້າໃນຊຸມຊົນຂອງເຂົາເຈົ້າໄດ້.
ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນການຝຶກອົບຮົມໄດ້ນຳສະເໜີພາກທິດສະດີຜ່ານ ພາວເວີພອຍ ເຊິ່ງນັກສຳມະນາກອນໄດ້ເປີດສົນທະນາແລກປ່ຽນ ແລະ ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບເຕັກນິກການປູກເຊົ້າໃນແບບຕ່າງໆ, ປັດໄຈຕ່າງໆກ່ຽວກັບການຜະລິດເຂົ້າໃຫ້ເປັນສິນຄ້າ, ການໃສ່ຝຸ່ນແບບປະສົມປະສານໃຫ້ເໝາະສົມ, ການກຳຈັດພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້ສັດຕູພືດ, ນອກນັ້ນຍັງໄດເປີດໃຫ້ນັກສຳມະນາກອນໄດແລກປ່ຽນເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນທາງດ້ານປະສົບການໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດປູກເຂົ້າໂຕຈິງຢູ່ໃນພາກພື້ນຂອງຕົນ, ເຊິ່ງນັກສະມະນາກອນໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງສະພາບການຜະລິດ ແລະ ຂໍ້ຈຳກັດຂອງການຜະລິດເຂົ້າເຊັ່ນ: ຕົ້ນທຶນການຜະລິດສູງ, ບໍ່ມີການວາງແຜນການຜະລິດທີ່ດີ, ບັນຫາການລະບາດຂອງພະຍາດ ແລະ ສັດຕູພືດ ໂດຍສະເພາະພະຍາດຄໍຮວງເນົ່າ, ເພ້ຍຈັກຈັ່ນ: ພະຍາດໃບໄໝ້ ແລະ ພະຍາດຂອບໃບແຫ້ມ ເຊິ່ງສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ກັບການຜະລິດເປັນວົງກວ້າງ, ຂໍ້ຈຳກັດທາງດ້ານຄວາມຮູ້ເຕັກນິກການຜະລິດ, ການໃສ່ຝຸ່ນໃນປະເພດຕ່າງໆ.
ພາບ-ຂ່າວໂດຍ: ຈັນທະສອນ ມະນີວົງ
ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້
ພິທີ ລົງນາມ ເຊັນສັນຍາໂຄງການ ສ້າງພື້ນຖານໃນການຜະລິດເຂົ້າທັນສະໄໝ ຢູ່ ສປປ ລາວ
ໃນຕອນບ່າຍຂອງວັນທີ 2 ພຶດສະພາ 2023 ທີຫ້ອງປະຊຸມນ້ອຍ ສະຖາບັນ ໄດ້ຈັດພິທີ ລົງນາມ ເຊັນສັນຍາໂຄງການ ສ້າງພື້ນຖານໃນການຜະລິດເຂົ້າທັນສະໄໝ ຢູ່ ສປປ ລາວ ລະຫວ່າງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳສາກົນແຫ່ງ ສ. ເກົາຫຼີ (KOPIA), ໃຫ້ກຽດລົງນາມເຊັນສັນຍາໂດຍ ທ່ານ ປອ.ນາງ ໃຈ ບຸນພະນຸໄຊ ຫົວໜ້າສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ທ່ານ ຊິນຈາງໂຮ ອຳນວຍການສູນໂກເປຍ(KOPIA), ສ.ເກົາຫຼີ ປະຈຳ ສປປລາວ, ມີຮອງຫົວໜ້າສະຖາບັນ, ຫົວໜ້າສູນ, ນັກຄົ້ນຄວ້າ ພ້ອມດ້ວຍແຂກຖືກເຊີນເຂົ້າຮ່ວມເປັນສັກຂີພິຍານໃນຄັ້ງນີ້.
ໂຄງການ ສ້າງພື້ນຖານໃນການຜະລິດເຂົ້າທັນສະໄໝ ເປັນໂຄງການທີ່ໄດ້ຮັບທຶນຊ່ວຍເຫຼືອລ້າ ຈາກ ລັດຖະບານ ສ. ເກົາຫຼີ ຜ່ານທາງສູນ ໂກເປຍ ປະຈໍາ ສປປ ລາວ ໂດຍກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ມອບໃຫ້ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ເປັນຜູ້ຮ່ວມຮັບຜິດຊອບໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ໂຄງການ ຮ່ວມກັບ ສູນ KOPIA ປະຈໍາ ສປປ ລາວ.
ໂຄງການນີ້ມີເປົ້າໝາຍໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ໃນ 3 ບ້ານ ຂອງເມືອງປາກງຶ່ມຄື: ບ້ານນາຊາ, ບ້ານໝາກນາວເໜືອ ແລະ ບ້ານ ໝາກຮຽວ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ມີໄລຍະໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິດບັດເປັນເວລາ 5 ປີ 2023-2027. ເປົ້າໝາຍແມ່ນຈະປັບປຸງພື້ນທີ່ການຜະລິດເຂົ້າ ໃນເນື້ອທີ່ທັງໝົດ 970 ເຮັກຕາ ພາຍໃນ 3 ບ້ານເປົ້າໝາຍ ຕາມກໍານົດເວລາຂອງໂຄງການ, ເຊິງປີໜຶ່ງ ຈະປັບປຸງພື້ນທີ່ນາຈໍານວນ 194 ເຮັກຕາ, ໂດຍການ ເລີ່ມປັບນາຈາກໃຮ່ນ້ອຍ ເປັນໃຮ່ໃຫຍ່ ໃຫ້ໄດ້ຂະໜາດ 2,000 ຫາ 5,000 ຕາແມັດ/ໃຮ່ ເພື່ອຮອງຮັບການນໍາໃຊ້ກົນຈັກເຂົ້າໃນການຜະລິດເຂົ້າ ເປັນຕົ້ນລົດໄຖນາໃຫຍ່, ລົດດໍານາ ແລະ ລົດກ່ຽວເຂົ້າ.
ໂຄງການຈະຕອບສະໜອງຝຸນຄອກ ເພື່ອປັບປຸງຄວາມອູດົມສົມບູນຂອງດິນໃນພື້ນທີ່ ນາທີ່ຖືກປັບໃໝ່ ຈໍານວນ 310 ໂຕນ/ປີ ແລະ ແນວພັນເຂົ້າລຸ້ນ2 ໃຫ້ແກ່ກຸມຜະລິດແນວພັນເຂົ້າ ເພື່ອນໍາໃຊ້ເປັນແມ່ພັນໃນການຜະລິດເມັດພັນລຸ້ນ3 ເພື່ອຂາຍຄືນໃຫ້ໂຄງການ ສໍາລັບກະກຽມຕອບສະໜອງ ໃຫ້ແກ່ ກຸ່ມຜະລິດເປັນສິນຄ້າ ໃນປີ 2024 ເປັນຕົ້ນໄປ. ຕອບສະໜອງແນວພັນເຂົ້າລຸ້ນ 3 ໃຫ້ກຸ່ມຜະລິດເປັນສິນຄ້າ ປີລະ 11,64 ໂຕນ/ປີ ແລະ ຝຸ່ນວິທະຍາສາດ ຈໍານວນ 29 ໂຕນ/ປີ.
ຈະມີການຕິດຕັ້ງ ເຕົາອົບເຂົ້າຂະໜາດ 80-100 ໂຕນ/24 ຊົວໂມງ, ໂຄງຄັດເມັດພັນ ຂະໜາດການຄັດເມັດພັນ 8-10 ໂຕນ/24 ຊມ, ໂຮງສີເຂົ້າ ຂະໜາດກໍາລັງການສີ 8-10 ໂຕນ/24 ຊມ, ສາງເກັບເຂົ້າ ຂະໜາດ ບັນຈຸ 2,000 ໂຕນ.
ເປົ້າໝາຍຂອງໂຄງການໃນປີ 2023 ແມ່ນຈະປັບປຸງຜົນຜະລິດເຂົ້າໃຫ້ໄດ້ ໂດຍສະເລ່ຍຈໍານວນ 3,2 ໂຕນ/ເຮັກຕາ ເຊິ່ງຄາດວ່າຈະໄດ້ຜົນຜະລິດເຂົ້າທັງໝົດຈໍານວນ 3,300 ໂຕນ ແລະ ຄິດໄລໃສຫົວຄົນຈະໄດ້ 1,280 ກລ/ຄົນ/ປີ. ໃນປີ 2027 ໂຄງການມີເປົ້າໝາຍປັບນາເປັນໃຮ່ໃຫຍ່ທັງໝົດໃນ 3 ບ້ານ ຈໍານວນ 723 ເຮັກຕາ, ມີເປົ້າໝາຍເພີ່ມຜົນຜະລິດເປັນ 4.5 ໂຕນ/ເຮັກຕາ ເຊິ່ງຄາດວ່າຈະໄດ້ຜົນຜະລິດເຂົ້າທັງໝົດຈໍານວນ 4,640 ໂຕນ ແລະ ຄິດໄລ່ໃສຫົວຄົນຈະໄດ້ 1,810 ກລ/ຄົນ/ປີ.
ໂຄງການໄດ້ເລີມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນເດືອນ3 ປີ 2023 ໂດຍໄດ້ຝຶກອົບຮົມ ເຕັກນິກການຜະລິດເມັດພັນເຂົ້າຢຸ່ ສູນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ ໃຫ້ ຊາວນາ ທີ່ເປັນສະມາຊິກ ກຸ່ມຜະລິດເມັດພັນ ຈໍານວນ 21 ຄົນ ຈາກ 3 ບ້ານເປົ້າໝາຍ.
ໃນເດືອນ 4 ປີ 2023 ໄດ້ສໍາເລັດການປັບໃຮ່ນາຢູ່ ບ້ານນາຊາ ໃນເນື້ອທີ່ຈໍານວນ 55 ເຮັກຕາ, ຕອບສະໜອງຝູ່ນຄອກ ຈໍານວນ 111 ໂຕນ ເພື່ອປັບປຸງຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງດີນນາ, ໄດ້ມອບແນວພັນເຂົ້າ ຈໍານວນ 3,283 ກລ ໃຫ້ຊາວນາ ຈໍານວນ 68 ຄອບຄົວ ແລະ ມີແຜນຈະຕອບສະໜອງຝຸ່ນເຄມີ ຈໍານວນ 18.4 ໂຕນ ໃຫ້ຊາວນາທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໂຄງການໃນຊຸດທີ1 ຂອງປີ 2023.
ເລີ່ມແຕ່ເດືອນ5 ປີ 2023 ຈະສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກິດຈະກໍາຂອງໂຄງການ ຢູ່ບ້ານໝາກຮຽວ ມີແຜນຈະປັບນາ ຈໍານວນ 61 ເຮັກຕາ, ຕອບສະໜອງຝູ່ນຄອກຈໍານວນ 123 ໂຕນ ເພື່ອປັບປຸງຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງດິນນາ, ຈະມອບແນວພັນເຂົ້າຈໍານວນ 3,686 ກລ ແລະ ຝຸ່ນເຄມີຈໍານວນ 18,4 ໂຕນ ໃຫ້ຊາວນາຈໍານວນ 57 ຄອບຄົວ.
ສ່ວນບ້ານໝາກນາວເໜືອ ມີແຜນຈະປັບນາໃນເນື້ອທີ່ຈໍານວນ 28 ເຮັກຕາ, ຕອບສະໜອງຝູ່ນຄອກຈໍານວນ 57 ໂຕນ ເພື່ອປັບປຸງຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງດິນນາ, ຈະມອບແນວພັນເຂົ້າຈໍານວນ 1,709 ກລ ແລະ ຝຸ່ນເຄມີຈໍານວນ 8,5 ໂຕນ ໃຫ້ຊາວນາຈໍານວນ 37 ຄອບຄົວ.
ພາບ-ຂ່າວໂດຍ: ຈັນທະສອນ ມະນີວົງ
ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້
